De PlayStation 3 versie van The Last of Us was voor veel mensen het hoogtepunt van die console generatie. Vele publicaties deelden tienen en titels als “Game of the Year” en “Meesterwerk” uit. En ook ik zag de geweldige locaties, de goed uitgewerkte personages en de spannende gevechten met de Infected, toen ik zowel de originele als de Remastered versies doorliep. Maar ik zag ook dat de gameplay soms wat eentonig was, bepaalde segmenten met een stuk pallet als vlot me niet vlot genoeg gingen, en dat de speelduur behoorlijk opgerekt werd door het verzamelen van collectibles. Iets wat je naar mijn mening ook over de Uncharted games kunt zeggen. Dat betekent overigens niet dat ik de games van Naughty Dog niet kan waarderen voor de spektakelstukken die ze zijn. Uncharted 2 is niet voor niets nog steeds één van mijn favoriete games.
De eerste tien
Waarom zo’n lange introductietekst? Omdat ik na bijna dertig uren spelen de aftiteling van The Last of Us Part II voorbij heb zien komen en nu, een halve dag later, nog steeds met mijn gedachten bij de game ben. De totale beleving van een game die zowel een achtbaanrit als een intieme kijk op een veelvoud aan rauwe emoties is. Uiteindelijk is The Last of Us Part II het beste heel simpel te omschrijven; het is een ervaring. Een ervaring die bestaat uit hoogtepunten van actie, geweld dat zowel nodeloos als doelbewust verhaaltechnisch wordt toegepast, emotionele momenten van zowel blijdschap en euforie als intens verdriet en een goede kijk op de vicieuze cyclus die kan ontstaan bij wraak. En voor het eerst sinds ik reviews schrijf, wat inmiddels toch bijna vijftien jaren is, kan ik een game een welverdiende tien geven. Of in het geval van Budgetgaming; de felbegeerde vijf Budgies.
Sterk uitgewerkt verhaal
Dus laat ik eens uitleggen wat TLOUPII zo indrukwekkend maakt.
Het spel start vijf jaren na het einde van TLOU. Ellie en Joel hebben een wat gespannen relatie en terwijl het verhaal vordert wordt langzaam duidelijk wat er tussen de twee is voorgevallen. Fans van het eerste deel weten dat Joel tegen het einde van de game een keuze heeft gemaakt om Ellie’s leven te redden en alle hoop op een geneesmiddel tegen de Infected heeft opgegeven. Een keuze die hij voor Ellie verborgen hield. Natuurlijk hangt deze keuze als een zwaard van Damocles boven de verstandhouding tussen Ellie en Joel. En zonder in detail te treden wat er precies gebeurt, dat gegeven komt zeker aan bod tijdens de vele hoofdstukken die je zult beleven.
Waar je in het eerste deel vooral in de schoenen van Joel de vele gebeurtenissen kon meemaken, is het dit keer de beurt aan Ellie. Het is duidelijk dat de jongedame langzaam maar zeker volwassen aan het worden is. Nieuwe vriendschappen en personages maken gaandeweg het verhaal hun intrede en dat gebeurt niet altijd chronologisch. Het verhaal van TLOUPII maakt namelijk geregeld gebruik van flashbacks om meer context aan gebeurtenissen te geven. Soms wordt een gebeurtenis namelijk door personages aangekaart, die je pas uren later zelf kunt doorlopen. Daardoor worden personages vaak met terugwerkende kracht nog verder uitgediept en wordt er meer context aan hun handelingen gegeven.
Meeleven met de personages
Naast de mooie structurering van het verhaal is ook het script met vermakelijke dialogen, authentieke situaties en herkenbaar menselijk gedrag van hoge kwaliteit. Personages reageren niet altijd heroïsch of met een verstandige inslag en vaak zat ik op de bank bijna hardop te zeggen; “Doe dat nou niet! Je gaat er spijt van krijgen…” Het is dankzij de kwaliteit van het script dat je vaak mee zult leven met de personages en ondanks hun keuzes, hun motivatie wel zult begrijpen. Naast deze elementen zit TLOUPII ook volgestopt met kleine momenten die je zomaar volledig mis kunt lopen. Een goed voorbeeld hiervan zijn natuurlijk de vele collectibles die het verhaal vaak extra achtergrondinformatie geven en een sfeerbeeld schetsen van hoe slecht het met de wereld van TLOU gesteld is. Maar er zijn ook momenten als het aanhalen van een hond in een dorpje, een vader die zijn kind dat nog niet zo goed kan lopen oppakt voor hij van de trap valt en het rondvaren met een bootje. Het zijn vrij alledaagse dingen, maar ze zorgen er wel voor dat de wereld van TLOUPII nog meer tot leven komt.
Gameplay sterke ondersteuning van het verhaal
Maar een goed verhaal komt natuurlijk minder uit de verf als de gameplay niet in orde is. Gelukkig schiet TLOUPII daarin niet tekort. De gameplay is grotendeels hetzelfde als in het eerste deel. Je kunt nog steeds gebruikmaken van stealth om vijanden te besluipen, maar je krijgt gaandeweg het verhaal steeds meer wapens tot je beschikking. Van een jachtgeweer en machinegeweer tot een shotgun en een boog aan toe. Om deze wapens te verbeteren heb je onderdelen nodig en een werkbank om uit een selectie van upgrades te kiezen. Maak je overigens geen zorgen als je niet alle wapens maximaal verbeterd hebt als je het spel hebt uitgespeeld, want er is ook een new game plus die je in staat stelt om met een nieuwe speelsessie voort te bouwen op je al bereikte voortgang.
Dat geldt overigens niet alleen voor de wapens, maar ook voor de verschillende vaardigheden die je kunt vrijspelen door voedingssupplementen eraan uit te geven. Hiervoor zijn een aantal skill trees beschikbaar die elk vijf vaardigheden bevatten. Met het verkennen van de omgevingen zul je af en toe ook training handleidingen vinden die je een nieuwe skill tree geven om supplementen aan uit te geven. Het loont sowieso om elke nieuwe locatie goed te onderzoeken, want naast materialen voor upgrades is er ook een hoop te vinden dat je kunt gebruiken om pijpbommen, molotovcocktails en ammunitie voor specifieke wapens mee te maken. En er zijn natuurlijk ook vele soorten collectibles te vinden in de vorm van kaarten die fictieve superhelden afbeelden, muntjes of brieven die vaak een kort verhaal vertellen of informatie geven; denk bijvoorbeeld aan de combinatie van een nabijgelegen kluis.
Grafisch een zwanenzang voor de PS4
De gameplay en het verhaal zijn dus allebei dik in orde. Hoe zit het dan met het audiovisuele van TLOUPII? Het is duidelijk dat de PS4 op zijn einde loopt met wat ontwikkelaars eruit kunnen halen. Maar wat Naughty Dog er alsnog uit heeft weten te slepen is geregeld adembenemend mooi. Natuurlijk heeft de studio met Uncharted 4 al laten zien dat ze heer en meester zijn op het neerzetten van grote vlaktes, spectaculaire achtervolgingen en explosieve slotstukken. Maar wat ze met TLOUPII doen is duidelijk nog weer een stap vooruit. Je bezoekt enorme gebieden die je te voet en te paard verkent en allerlei soorten begroeiing en weerelementen komen voorbij. Van sneeuwstormen die opzetten waar je met je paard doorheen moet navigeren, het effect van sneeuw dat van takken valt als je er tegenaan komt, regenbuien in de nacht die een bosrijk gebied doen glanzen als er vuureffecten op weerspiegeld worden tot de uitgestrekte en overgroeide stukken van Seattle die geregeld verborgen items opleveren als je ze verkent; de game ziet er fantastisch uit. Misschien wel het mooiste van die grafische pracht is dat de framerate gedurende het hele spel solide was. En tijdens hectische gevechten, met soms wel tien Infected tegelijk, is dat natuurlijk geen overbodige luxe. Als mensen over enkele jaren terugkijken op wat grafisch de meest indrukwekkende games op de PS4 zijn, dan zal deze game ongetwijfeld in het rijtje van God of War, Spider-Man en Uncharted 4 genoemd worden.
Als muziek in de oren
Op het gebied van geluid loont het om een goede geluidsinstallatie of koptelefoon te hebben, want tijdens het rondsluipen door de bossen kun je zo beter inspelen op welke route je wilt gebruiken om tegenstanders uit te schakelen. Althans, als je ervoor kiest om de strijd aan te gaan. De gebieden in TLOUPII zijn namelijk vrij groot en hebben genoeg mogelijkheden om via een andere route tegenstanders zelfs volledig te ontlopen. Natuurlijk zijn er gescripte gevechten die bij het verhaal horen, maar je hebt buiten die momenten veel vrijheid om tegenstanders gewoon te negeren.
Muziek speelt in TLOUPII een belangrijke rol. Niet alleen zwelt de muziek tijdens bepaalde segmenten wat aan, maar ook de stilte die soms door het nare geklik van een Clicker verbroken wordt zorgt voor een goede spanning. Maar wat ik persoonlijk het mooiste vond, is dat Naughty Dog de Touchpad van de controller weer eens gebruikte op een manier die ik niet bij andere games heb gezien. Je kunt namelijk gitaarspelen op bepaalde secties in het spel. Een muziekwinkel of een concertzaal die je bezoekt hebben gitaren liggen waar je daadwerkelijk op kunt spelen. Kies met de analoge stick de juiste noot en sla de Touchpad aan alsof het een snaar is. Het idee is vrij simpel, maar de uitvoering moet je toch maar even verzinnen. En dat deze momenten gelinkt zijn aan de band van Joel en Ellie, maakt de rustmomenten die je hiermee kunt pakken indrukwekkend.
Game gemaakt voor iedereen
Ik zou TLOUPII iedereen aanraden. Okay, je moet wel “volwassen” zijn en een beetje tegen gewelddadige scènes kunnen. Maar om antwoord te geven op de vraag of mensen dit deel op kunnen pakken als ze het eerste deel niet gespeeld hebben; ja, dat kan zeker. De game geeft je genoeg informatie en context om met alleen dit deel ook een goede afgeronde ervaring te maken. Maar dan mis je wel een groot gedeelte aan context voor de handelingen van personages. Het is een goede zaak dat Naughty Dog dit deel daadwerkelijk Part II genoemd heeft en niet simpelweg The Last of Us 2. Het is een kleine distinctie, maar als je beide game gespeeld hebt dan is het alsof je twee hoofdstukken uit het leven van de personages hebt ervaren. En hoewel er natuurlijk mensen zijn die bij een boek het laatste hoofdstuk lezen omdat ze geen zin hebben om de tussenliggende hoofdstukken te lezen, is het bij deze twee games echt een meerwaarde om ze allebei gespeeld te hebben.
Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen de game op kunnen pakken heeft Naughty Dog een veelvoud aan opties in de game gestopt. Zo kunnen mensen die slecht zien bijvoorbeeld een optie aanvinken die alle tekst naar spraak omzet. Maar ook mensen die last hebben van bepaalde aspecten van kleurenblindheid kunnen meerdere aanpassingen maken, zoals tekst die oplicht in bepaalde kleuren die ze makkelijker herkennen. Het zijn op zich natuurlijk kleine dingen, maar het geeft aan dat Naughty Dog geprobeerd heeft om ook rekening te houden met mensen die weleens vergeten worden.
Kleine details
Is de game perfect? Een betere vraag is natuurlijk of iets ooit helemaal perfect kan zijn. Tijdens mijn dertig uren van het verhaal van The Last of Us Part II ging er weleens wat mis. Zo verdween een tegenstander die ik van achteren had beslopen zomaar tijdens een animatie dat ik hem vastgreep. Ellie pakte lucht beet en ik werd opeens door een andere tegenstander aangevallen. Daarnaast kan het soms een beetje onduidelijk zijn welke kant je op moet en als je de verkeerde deur doorgaat kan het zijn dat je gebieden die je nog wilde verkennen niet meer kunt betreden. Daardoor heb ik af en toe een paar collectibles gemist die ik na het voltooien van de game met Chapter Select alsnog kon verzamelen. Daarnaast heeft de game momenteel een Photomode die je een veelvoud aan filters biedt, maar vreemd genoeg niet duidelijk maakt hoe je dan zo’n foto maakt. Ik heb de share-knop van de PS4 dan maar gebruikt om screenshots mee te maken, maar de exacte werking hiervan had iets meer uitleg kunnen krijgen. Op het moment dat de game in de winkel ligt zal er ook een launch-day patch verschijnen die ongetwijfeld wat van deze dingen op zal pakken en er staat ook een 1.03 patch gepland die extra’s zoals cheats, filters en gebruikelijke dingen die we kennen van de Uncharted serie zal toevoegen. Die extra’s zul je vrij moeten spelen met punten die je krijgt met het spel voltooien op andere moeilijkheidsgraden, het verzamelen van items etc.
Conclusie
The Last of Us Part II is een uitmuntende game geworden. Ik ben er geen fan van om tienen uit te delen, aangezien er naar mijn mening toch vaak genoeg iets op games aan te merken is. Maar deze game is toch wel een spectaculaire titel geworden. Van de uitmuntende graphics, de gelaagde personages, het sound-design, tot de vermakelijke gunplay en het systeem van upgraden aan toe. Maar het belangrijkste is en blijft dat The Last of Us Part II een game geworden is die je bij zal blijven. Door de personages, de indrukwekkende schaal van de locaties, de gevoelens die het bij je op zal roepen, of dat nu verwondering, irritatie, blijdschap, woede of misschien juist wel een combinatie daarvan. Want tja, The Last of Us Part II is geworden wat mensen bijblijft: een ervaring die je niet snel zult vergeten.
Deze review is gescheven door Gerard Olsder.
442 
12)
12-06-2020 09:21
Ben heeeel benieuwd, nog een weekje!
.
thanks!