Ys is een van de oudere nog steeds relevante gameseries. Eind jaren 80 verschenen de eerste games op met name Japanse PC-systemen. Daardoor hebben de meeste gamers in Europa pas veel later kennis gemaakt met Ys. Mijn eerste aanraking met Ys was de Vita rerelease van Ys I en II. Meer old-school kan het bijna niet, met zogenaamde bump combat waarbij je vijanden aanvalt door tegen ze aan te rennen en een beperkt aantal items en uitrusting. Inmiddels zijn we alweer bij het negende deel aanbeland, deze keer op de Nintendo Switch. Hoe verhoudt deze game zich tegenover de Ys roots en hoe speelt deze game op de bescheidener hardware van de Switch?
De avonturen van Adol
Zoals de meeste Ys games begint ook Ys IX met Adol die aankomt op een nieuwe locatie. Deze keer is dat Balduq, de gevangenisstad. Adol en gevangenissen is een gevaarlijke combinatie. Zo blijkt ook, want nog voordat Adol een voet in de stad zet, wordt hij opgepakt voor zijn betrokkenheid bij de gebeurtenissen in Ys VIII. Natuurlijk Zou Adol de roodharige avonturier die hij is niet zijn, als hij niet binnen een paar uur ontsnapt.
Terloops wordt hij daarbij veranderd in een zogenaamde Monstrum; een alternatieve versie van zichzelf die beschikt over bijzondere krachten. De mysterieuze dame die hem aan haar team van Monstrums heeft toegevoegd, houdt alles lekker geheimzinnig. Wel vind je al snel uit dat je hierdoor gevangen bent in Balduq en dat je regelmatig vervelende tower defense-achtige gevechten hebt in een vreemde schaduwwereld. Hoog tijd dus om te ontdekken wat hier allemaal achter zit!
Balduq verkennen is een van de (letterlijke) hoogtepunten van Ys IX
Moderne Ys formule
Zoals je misschien al kan opmaken uit de intro, ligt mijn hart vooral bij de oudere Ys games: een actie avontuur met een licht verhaal en slechts enkele upgrades. Die upgrades en speciale voorwerpen doen er dan ook wel echt toe en met name op de nightmare moeilijkheidsgraden hangt alles af van hoe je die inzet. De moderne Ys games zijn zo ongeveer het tegenovergestelde hiervan. Er zijn een stuk of zeven moeilijkheidsgraden om uit te kiezen. Je verzamelt constant materialen voor upgrades of om voorwerpen, levensdrankjes, etc. te maken. Bij de wapenwinkel is een heel scala aan uitrustingen te koop en je eet maaltijden voor tijdelijke statusboosts.
Ook vecht je, zoals in de meer recente games, niet meer alleen met Adol. Deze keer wissel je alleen niet af met trouwe bondgenoot Dogi, maar met je Monstrumvriendjes die net als Adol veranderd zijn. Gedurende de game sluiten zij zich bij je aan, waardoor je gebruik kan maken van hun speciale eigenschappen. Je stelt zelf je groep van drie samen met twee monstrums, waarbij je altijd kan wisselen wie je bestuurt. De overige twee personages vechten computergestuurd mee. Het maakt de gevechten dynamisch en snel, maar ook erg druk. Regelmatig was ik het overzicht kwijt en mijn vriendin vroeg al snel of ik de symfonie aan strijdkreten niet kon uitzetten. Ik kon haar geen ongelijk geven en heb mijn koptelefoontje maar opgezet.
De gevechten met diverse golven van vijanden in de schaduwwereld zijn vereist om verder te komen in de game.
Balduq verkennen
Ook buiten de gevechten bieden de Monstrum voordelen. Ze ontsluiten namelijk nieuwe manieren om je omgeving te verkennen. De stad Balduq zelf en de kerkers maken hier goed gebruik van. Zo kun je van een afstand naar bepaalde locaties ‘teleporteren’ en tegen muren op rennen. De stad verkennen met behulp van deze vaardigheden is erg leuk. Regelmatig zit je te kijken hoe je nu weer op een bepaalde plek kan komen en een kijkje over de stad vanaf de hoge kathedraal is (ondanks de grafische tekortkomingen) best indrukwekkend. De toevoeging van deze grote, steeds verder te verkennen stad is wat mij betreft de beste vernieuwing die Ys IX brengt.
Grafisch geen pareltje
Zoals mijn BG-collega Pascal al aangaf bij zijn review op de PS4 Pro, valt Ys IX op grafisch gebied wat tegen:
Pascal: Bij het verkennen van de stad valt het wel op dat Ys IX grafisch niet altijd even mooi is. Het voelt bijna een beetje of het spel gehaast is afgemaakt. Bomen en personages hebben last van pop-in en af en toe daalt de framerate van het spel. Het is niet zo erg dat het spel onspeelbaar wordt, maar het valt wel op. Dit gebeurt voornamelijk bij het verkennen van Balduq, tijdens de gevechten had ik hier gek genoeg weinig tot geen last van.
Al deze punten zijn aanwezig bij deze versie op de Switch. Met de uitzondering dat er ook hier tijdens gevechten regelmatig tegenvallende framerates worden geregistreerd. Het maakt het geheel nog wat onoverzichtelijker. In de stad zorgt het er ook regelmatig voor dat je een input mist, te laat springt of op een verkeerde plek tegen een muur op rent. Door de vertraging kun je gewoon niet accuraat genoeg bewegen. Waar dat aan ligt kan ik je niet vertellen; grafisch doet Ys IX vooral denken aan een opgevoerde PS3 game. In de handheld modus valt dit nog wat meer op, door een lagere resolutie en volgens mij wat minder grafische effecten.
Ys IX ziet er regelmatig uit als een opgevoerde PS3 game.
Typische Ys charme
Hoewel je gewoon niet zo positief kan zijn als je Ys IX objectief bekijkt, heeft de game toch weer die typische Ys charme te pakken. Grafisch is het niet zo mooi, maar toch zit er de nodige verbeelding achter deze intrigerende wereld. De personages zijn redelijk eendimensionaal, maar ieder vervult zijn of haar rol om er een onderhoudend geheel van te maken. Het verhaal is niet bijzonder diep, maar het idee van een gevangenisstad en een mysterieuze schaduwwereld die op één of andere manier met elkaar te maken hebben, blijft toch boeien. En de verhalen rond de diverse sidequests zijn altijd onderhoudend.
Switch of niet?
Naast de Switch versie, is Ys IX ook op de PC, PS4 (of PS5) of Stadia te vinden. Op al deze platforms speelt Ys IX beter en ziet het er beter uit. Toch vind ik de Switch versie verre van onspeelbaar. Als je je maar niet instelt op een vlekkeloze ervaring. Sowieso is dat de goede mindset voor deze game. Er is genoeg om je mee te vermaken, als je maar niet blijft hangen in de kleine minpuntjes. Ys fans zullen zich in ieder geval zeker vermaken met deze nieuwste telg in de serie. En als je het liefst handheld speelt, dan is dit een prima optie (tot de Steam deck er is!) om weer met Adol op avontuur te gaan.
Deze review is geschreven door Chris van Breda.